อมฤตมธุรสให้ปรากฏควรที่จะสวนาการฟัง เป็นที่จะบังเกิดโสมนัสปรีดา ยถา สูโท ธรรม-
ดาว่าพ่อครัวที่ฉลาดได้ซึ่งมังสังสิ่งเดียว ก็อาจกระทำด้วยเครื่องปรุงอันมีประการต่าง ๆ คือต้ม
แกงคั่วเจียวปิ้งย่าง กระทำต่าง ๆ เป็นราชบริโภคได้ ยถา มีครุวนาอุปมาฉันใด โยมได้ถาม
ปัญหาข้อเดียวเท่านี้ ผู้เป็นเจ้าชักเอาเหตุมาเปรียบเทียบให้สิ้นสงสัย กระทำอมฤตรส
ให้ปรากฏควรซึ่งอันฟัง มีอุปไมยฉันนั้น
สมณทุสสลีลคีหิทุสสีลปัญหา คำรบ 4 จบเพียงนี้

อุทกัสส สัตตชีวปัญหา ที่ 5

สมเด็จพระเจ้ามิลินท์ภูมินทราธิบดี มีพระราชโองการตรัสว่า ภนฺเต นาคเสน
ข้าแต่พระนาคเสนผู้ปรีชาญาณ อิทํ อุทกํ อันว่าอุทกังนี้ ใส่หม้อตั้งบนเตาไฟทำไมจึงร้องดังนี้
เล่า เมื่อต้องเพลิงร้อนนั้น กินฺนุโช ภนฺเต ข้าแต่พระผู้เป็นเจ้า เป็นเหตุไฉนอุทกังนั้นมีชีวิตจิตใจ
กระมัง อุทกังตั้งไฟจึงร้อน หรือสิ่งไรให้มีเสียงเล่า
พระนาคเสนจึงถวายพระพรว่า มหาราช ขอถวายพระพรบพิตรพระราชสมภาร
อุทกังนั้นจะมิจิตจะเป็นสัตว์มีชีวิตหามิได้ อุทกังนั้นต้องไฟอันร้อนด้วยกำลังไฟร้อนกล้านั้นจึง
ร้องให้เป็นเสียงครางต่าง ๆ ไป นะบพิตรพระราชสมภาร
สมเด็จพระเจ้ามิลินท์ภูมินทราธิบดีมีพระราชโองการตรัสถามว่า ภนฺเต นาคเสน ข้า
แต่พระนาคเสนผู้ปรีชา ติตฺถิยา อันว่าเดียรถีย์ทั้งหลาย ย่อมถือว่าอุทกังเย็นนั้นเป็นสัตว์มีชีวิต
เดียรถีย์ทั้งหลายจะได้บริโภคหามิได้ ถือว่าอุทกังอันร้อนเป็นน้ำตาย เดียรถีย์ทั้งหลายจึงพากัน
บริโภคอุทกังร้อนนั้น ติเตียนซึ่งท่านทั้งหลายว่า เหล่าสมณะศากยบุตรย่อมพากันเบียดเบียน
ซึ่งอินทรีย์แห่งสัตว์ชนิดหนึ่งตราบเท่าสิ้นชีวิต ภนฺเต ข้าแต่พระผู้เป็นเจ้า พระผู้เป็นเจ้าจง
อธิบายให้แจ้ง จะได้ทำลายล้างซึ่งถ้อยคำเดียรถีย์ทั้งหลายอันถือมิจฉาทิฐินั้น
พระนาคเสนจึงมีเถรวาจารว่า มหาราช ขอถวายพระพรบพิตรพระราชสมภาร อุทกังจะ
มีชีวิตหามิได้ อุทกังใช่สัตว์ใช่ชีวิต อุทกังต้องกำลังเพลิงอันร้อน จึงมีเสียงต่าง ๆ ถ้าว่าอุทกัง
เย็นเป็นสัตว์มีชีวิตอยู่แล้ว ก็จะกระทำเสียงต่าง ๆ เปรียบดังอุทกังในสระในบ่อ และอุทกังใน
ท้องธารห้ามละหานเหมือนน้ำทั้งหลายต้องแสงสุริยฉายลมรำพายพัดในคิมหันตฤดู อุททกังใน
สระในบ่อท่อธารห้วยละหานหินสิ้นทั้งนั้น ก็มีแต่ยุบยอบแห้งเหือดไปด้วยแสงสุริโยทัย อุทกัง